Page 19 - Katalog
P. 19

β-karoten: Güçlü bir antioksidan olan ve   Mineral antioksidanlar
 karotenoid  ailesinin yağda çözünen üyesi   Selenyum: Temel eser mineral olan selenyum insan sağlığı için önemlidir. Selenoproteinlerin bir bileşenidir
 β-karoten, pro-vitamin A olarak bilinirler.   ve glutatyon peroksidazın yapısında bulunur. Selenyum bağışıklık sisteminin düzgün çalışması için gereklidir
 Retinada retinole dönüşerek karanlıkta görüş   ve tiroid hormonunun üretilmesinde rol alırlar (Rayman, 2000).
 için gereklidir ve en iyi O2 temizleyicidir
 (Karabulut ve ark., 2016). Karotenoidler başta   Çinko: Hücresel bağışıklık sisteminde rol alır. Hastalıklarla savaşmada T hücrelerini uyarıcıdır. B hücrelerinin
 akciğer olmak üzere hücreleri kansere karşı   antikor salgılanmasında görev alır (Velioğlu, 2000).
 korur (Ötleş ve  Yeşim, 2011).  β-karoten’nin
 miyokardiyal infarktüs riskine, cilt sağlığına ve   Bitkisel antioksidanlar
 metabolik kemik hastalığı olan osteoporoza   Flavonoidler: Flavonoidler güçlü antioksidan aktiviteye sahiptirler. Bitkilerde bulunmakla birlikte
 karşı koruyucu etki sağladığı bilinmektedir   polifenolik bileşiklerin çeşitli kimyasal yapı ve özelliklerini paylaşan bir üyesidir. Flavonoidlerin en etkili
 (Gökbulut ve Şarer, 2008).  antioksidanlarından biri kersetindir. Diyabet, kanser ve bazı kardiyovasküler hastalıklarının tedavisinde rol
      almaktadır (Ozgen ve ark, 2016). Lipofilik antioksidanlardır. Son yıllarda araştırılan flavonoidlerin sayısı
 Vitamin E: E vitamini yağda çözünen ve güçlü   4000’den  fazladır  ve  en  çok  kırmızı  şarapta  olmakta  birlikte  meyveler,  sebzeler,  çay  ve  tahıllarda
 bir antioksidandır. Tokoferol yapısındadır.   bulunmaktadır (Kahraman ve ark., 2002).
 α,  β,  δ tokoferol olarak sınıflandırılmıştır.   Polifenoller ve bulundukları kaynaklar
 α-tokoferol biyolojik aktivitesi en güçlü
 olanıdır.  α-tokoferol lipit peroksi radikallerini   Flavonoller  Brokoli, Soğan, Karabuğday  Mirsetin, Kaempferol, Kersetin
 yıkarak   lipit   peroksidasyon   zincir                       Flavonoller  Çikolata, Kırmızı Şarap, Yeşil Çay, Çay  Epigallokateşin, Epikateşin, Kateşin
 reaksiyonlarını sonlandırır.  Kolon,  prostat,   Flavonlar  Maydanoz, Kereviz  Apigenin, Luteolin  Flavonoller
 göğüs  kanserleri,  bazı  kardiyovasküler  Antosiyanidinler  Kırmızı Meyveler  Malvidin, Pelargonidin, Siyanidin
 hastalıklar, iskemi, katarakt, romatoid artrit   İzoflavonlar  Soya ve Soya Ürünleri  Genistein, Daidzein
 ve nörolojik bozukluklara karşı E vitamini
 koruma sağlar  Flavanonlar  Turunçgiller, Domates  Naringenin, Hesperidin
 (Karabulut ve ark., 2016).  (Çelik ve Ayran, 2020).
      Polifenoller ve bulundukları kaynaklar
 Koenzim  Q10  (Ubikinon):  Lipofilik bir
 antioksidan olan Koenzim Q10, mitokondri   Allopurinol, oksipurinol, pterin aldehit, tungsten: Ksantin oksidaz reaksiyonunda süperoksit üretimini engeller.
 gibi çeşitli organelleri ve hücreleri çevreleyen   Adenozin, lokal anastezikler, kalsiyum kanal blokerleri, nonsteroid antiinflamatuarlar: NADPH oksidaz
      inhibitörüdürler.
 lipid membranlarının bileşenidir.

      Trolox-C: Vitamin E analoğu olarak görev yaptığı bilinmektedir.
 Vücutta   meydana   gelen   kimyasal                       Ebselen, asetilsistein: Glutatyon peroksidaz arttırır.
 reaksiyonlara enerji sağlanmasında; elektron   Mannitol: Hidroksil radikalini toplayıcı etki göstermektedirler.
 taşıma zincirinin esansiyel bir kofaktörü   Desferroksamin: Serbest ferri demiri bağlar.
 olarak rol alır (Bozbağ Dündar, 2005).  Demir şalatörleri: Hücre içine girerek serbest demiri bağlar, fenton reaksiyonunu ve hidroksil radikali
      oluşumunu bu şekilde engeller (Aydemir ve Sarı, 2009).
 Koenzim  Q10  bütün  dokularda  olmakla
 birlikte deride de bulunmaktadır. İlerleyen   Son olarak canlı metabolizmasında oksidasyon olayları gerçekleşmektedir. Serbest oksijen maddeleri de bu
 yaşla birlikte deride ki miktarı azalmaktadır   oksidasyon olaylarını hızlandırmaktadır. Serbest radikaller vücutta arttığı sürece bazı hastalıklara yol açmak-
 (Tangül, 2016).  tadır. Bu hastalıkların önlenebilmesi için antioksidan maddelerin oksidanlarla denge içerisinde olması gerekir.
      Dolayısıyla daha kaliteli ve uzun yaşam için oksidan maddelerden kaynaklanan hastalıkların oluşumunu
 Koenzim Q10 kalp sağlığı, yüksek tansiyon,   azaltmak düşüncesinde antioksidanlar önemli bir savunma mekanizma olarak tavsiye edilebilirler.
 diyabet ve kanser hastalıklarının tedavisinde   KAYNAKLAR
 yardımcı   olarak   kullanılmakla   birlikte                Aydemir, B., & SARI, E. K. (2009). Antioksidanlar ve büyüme faktörleri ile ilişkisi. Kocatepe Veterinary Journal, 2(2), 56-60.
 alzheimer  ve  parkinson  gibi  hastalıkların          Çavdar, C., Sİfİl, A., & ÇAMSARI, T. (1997). HASTALIKLARIN PATOGENEZ VE TEDAVİSİNDE REAKTİF OKSİJEN PARTİKÜLLERİ VE ANTİOKSİDANLAR. Turk Neph Dial
      Transpl, 3, 96-101.
 tedavisinde de etkili olduğu gösterilmiştir  Çelik, S. A., & Ayran, İ. (2020). ANTİOKSİDAN KAYNAĞI OLARAK BAZI TIBBİ VE AROMATİK BİTKİLER. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 13(2), 115-125.
 (Toprak ve ark. , 2019).  GÖKBULUT, A., & ŞARER, E. (2008). Karotenoitler ve sağlık.
      Gökçe, C., & Öztürk Tonguç, M. Antioksidan Besinlerin Periodontal Sağlıktaki Rolü. Ege Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 39(1), 19-31.
      Kahraman, A., Serteser, M., & KOKEN, T. (2002). Flavonoidler. Kocatepe Tıp Dergisi, 3(1).
      Karabulut, H., & Gülay, M. Ş. (2016). Antioksidanlar. Veterinary Journal of Mehmet Akif Ersoy University, 1(1), 65-76.
      Oya, BOZDAĞ DÜNDAR. 2005 "COENZYME Q10." Journal of Faculty of Pharmacy of Ankara University 34.2: 129-155.
      Ozgen, S., Kilinc, O. K., & Selamoğlu, Z. (2016). Antioxidant activity of quercetin: a mechanistic review. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 4(12),
      1134-1138.
      Ötleş, S., & Yeşim, A. T. L. I. (2011). Karotenoidlerin insan sağliği açisindan önemi. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 3(1), 249-254.
      Rayman, M. P. (2000). The importance of selenium to human health. The lancet, 356(9225), 233-241.
      Tangül, Ş. E. N. (2016). Skin Aging And Importance Of Antioxidants. Journal of Faculty of Pharmacy of Ankara University, 40(1), 36-53.
      Toprak, K., & Aylin, A. Y. A. Z. (2019). Koenzim Q10: Biyolojik Aktivitesi ve Sağlık Üzerine Etkisine Güncel Bakış. Hacettepe University Faculty of Health
      Sciences Journal, 6(2), 95-111.                                                                   16 17
      Velioğlu, S. (2000). Doğal antioksidanların insan sağlığına etkileri. Gıda, 25(3).
   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24